donderdag 5 februari 2009

Gelezen: De Jodenstaat


Binjamin Se'ev Ben Jaakob (Theodor) Herzl (Boedapest, 2 mei 1860 - Edlach, gemeente Reichenau an der Rax, 3 juli 1904) was een Joods-Oostenrijkse activist, journalist en publicist. Hij wordt als de vader van het moderne zionisme beschouwd.

Herzl werkte als journalist in Wenen en later in Parijs. In beide steden kwam hij onder de indruk van het felle antisemitisme dat er heerste. Vooral de rechtszaak van Dreyfus in Frankrijk waarvan hij verslag uitbracht, maakte diepe indruk op hem. Assimilatie van de Joden in Europa kwam hem daardoor voor als een illusie, de enige oplossing was volgens hem de oprichting van een eigen Joodse staat. Hiertoe publiceerde hij in 1896 het boek "Der Judenstaat" (vertaald als "De Jodenstaat) waarin hij de aanzet gaf tot het georganiseerde zionisme. Hij argumenteerde dat het probleem dat Joden ondervonden een nationaal probleem was en geen individueel probleem. Bovendien ging hij niet uit van een op de joodse godsdienst geënt religieus zionisme maar was zijn zionisme seculier van aard.


Herzl op het schip onderweg naar Palestina

en

in Palestina in 1898





Aanvankelijk was niet zeker waar de staat het beste gesticht zou kunnen worden. In "De Jodenstaat" noemde Herzl twee mogelijkheden die hij als het meest reëel zag: Palestina en Argentinië. Diverse plaatsen, zoals Oeganda en Suriname, werden door koloniale heersers voorgesteld. In 1905 besloot het zevende Zionistische Congres van 1905 definitief te kiezen voor Palestina als plek om de Joodse staat uit te roepen. Uiteindelijk hebben het verder oplaaiende antisemitisme (uitmondend in de Holocaust) en het zionisme samen geleid tot de stichting van de moderne staat Israël.

Herzl overleed in 1904 onverwacht aan een hartaanval. In 1949, vijfenveertig jaar na zijn dood, werd het gebeente van Theodor Herzl met de eerste vlucht van de Israëlische luchtvaartmaatschappij El Al overgebracht naar Israël om daar op de naar hem genoemde Herzlberg (een heuvelrug in Jeruzalem) te worden herbegraven. Ook het o.a. om zijn strandtoerisme, filmstudio's en ICT industrie bekende stadje Herzliyya is naar hem vernoemd.


De kist van Herzl met erewacht






Bron: Wikipedia


Enkele citaten:


Palestina is ons onvergetelijke historische thuisland.

We zijn een volk, één volk.
Overal hebben wij eerlijk geprobeerd in de ons omringende volksgemeenschap op te gaan en slechts het geloof van onze voorvaderen te behouden. Men staat het niet toe. Tevergeefs zijn wij trouwe en op veel plaatsen zelfs overdreven patriotten. Tevergeefs brengen wij dezelfde offers aan goed en bloed als onze landgenoten. Tevergeefs spannen wij ons in de roem van onze landgenoten in de kunsten en wetenschappen en hun rijkdom door handel en verkeer te vergroten. In onze vaderlanden, waar wij toch ook al eeuwen woonachtig zijn, worden wij als vreemdelingen uitgejouwd, en dikwijls door lieden wier voorgeslacht nog niet in het land vertoefde toen onze vaderen er reeds een kommervol bestaan leden. Wie de vreemdeling in het land is, mag de meerderheid beslissen. Het is een machtsvraag, zoals alles in het verkeer tussen volkeren. […] In de situatie waarin de wereld heden ten dage verkeert, en zeker nog gedurende onafzienbare tijd, gaat macht voor recht. Vergeefs zijn wij daarom overal brave patriotten, net als de hugenoten, die men dwong te emigreren. Als men ons maar met rust zou laten...
Maar ik geloof dat men ons niet met rust zal laten.

Een interessante blik op hoe het allemaal begon, en hoe de gedachte aan een eigen staat ontstond uit het verlangen te ontsnappen aan de discriminatie, vervolging en jodenhaat in Europa.

"Als men ons maar met rust zou laten..."

Theodor Herzl: De Jodenstaat: Poging tot een moderne oplossing van het joodse vraagstuk. ISBN 90 5330 411 8 Vertaling van Der Judenstaat: Versuch einer modernen Lösung der Judenfrage, gepubliceerd op 14 februari 1896.